Page 65 - پیش نویس چکیده مطالعات آمایش استان
P. 65
مهندسین مشاور شرقآیند سازمان مدیریت و برنامهریزی استان ایلام
ظرفیتهای معدنی استان استفاده نمیشود و تعداد محدودی از کارخانههای وابسته نظیر کارخانه سیمان سرابله به فعالیت
خود ادامه میدهند و تامینکننده نیاز بازارهای داخلی هستند.
ضمن آنکه غیر از صنعت و معدن ،صنایع دستی استان نظیر بافت فرش و گلیم همچنین کشاورزی نیز از جمله
فعالیتهایی است که اقتصاد بخشی از سکونتگاههای روستایی و شهری را سر پا نگه داشته است .با توجه به تغییر اقلیم و
کاهش بارندگی و افزایش خشکسالیها شرایط کشاورزی دشوار شده است .به ویژه آنکه با کاهش روابط بین دو کشور و از
دست رفتن بازار عراق ،بازار محصولات کشاورزی نسبت به قبل کاهش یافته است ولی با کشت گلخانهای ،اصلاح الگوی کشت
و افزایش کشتهای محصولات کمآب بر به جای محصولات آب بر نظیر صیفیجات ،کشاورزی در استان برای مصرف داخلی
همچنان برقرار است .علاوه بر بخش کشاورزی دامداری و دامپروری نیز فعال است و بخشی از آنها که فعالیت صنعتی دارند
علاوه بر تامین بازار استانی فرآوردههای گوشتی استان را به سایر استانها نیز صادر میکنند .کاهش روابط بین ایران و عراق
علاوه بر از دست رفتن بازار صادرات محصولات استان ،باعث کاهش نقش ترانزیتی استان در کشور شده است .در نتیجه
بازارچهها و پایانههای مرزی نیز در رکود به سر میبرند .همچنین کاهش گردشگران مذهبی و تضعیف جریان اربعین
کریدورهای ملی متصل به استان ایلام را کم رنگتر نموده و بطور مشخص نقاط گرهگاهی شرق استان در پیوند با استانهای
همجوار روبه تضعیف خواهند بود.
لذا ضمن کاهش نقش تجارت و بازرگانی و خدمات وابسته آن در اقتصاد استان ،ساکنین پهنه غربی استان که در بازرگانی
فعالیت داشتهاند شغل خود را از دست داده و چه بسا برای یافتن شغل و درآمد مجبور به مهاجرت شوند .به خصوص اینکه
علاوه بر شرایط اقتصادی در شرایط دشوار زیست محیطی نیز قرار دارند چرا که به دنبال تغییرات اقلیمی و افزایش خشکسالی،
ورود گرد و غبار نیز به استان افزایش یافته است .از طرفی ،با گسترش فعالیتهای صنعتی ،اکوسیستم منطقه آسیبپذیرتر
شده و شرایط نامناسب زیست محیطی باعث تشدید بیماریهای تنفسی و مسمومیت برای ساکنین شده است .در چنین
شرایطی ضرورت بهرهبرداری از محیط زیست در شرایطی استاندارد و اصولی بیش از بیش افزایش مییابد .لذا با عنایت به
توضیحات فوق ،شکلبندی سازمان فضایی استان در سناریوی چهارم به صورت نقشه شماره 6خواهد بود.
نقشه -4شکل بندی سازمان فضایی استان در سناریوی چهارم
شکلبندی سازمانی فضایی استان در سناریوی پنجم (عیلام برای ایلام) :در سناریوی عیلام برای ایلام استان در
افق بیست سال آینده روابط ایران عراق بسیار محدود شده و این مسئله رویداد اربعین را تحت تاثیر قرار داده است و جریان
زوار به عراق با کاهش جدی مواجه کرده و میزان گردشگران عراقی و زائران به طور محسوسی کاهش یافته است .در نتیجه
کریدور ایلام -مهران تبدیل به یک کریدور ضعیف و کمرنگ در استان شده است و مهاجرت روستائیان ساکن در این مسیر
به شهر ایلام تشدید شده است .همچنین در نتیجه عدم امکان صادرات محصولات دامی و فرآوردههای کشاورزی غالب
روستاهای مرزی در حال تضعیف فعالیتهای اقتصادی و تخلیه جمعیتی هستند .بطور کلی نتیحه روابط محدود ،کاهش
نقش تجاری و مبادلات بازرگانی با کشور عراق و نبود فرصت جریان زوار خواهد بود .با تضعیف این جریان نقاط سکونتگاهی
قرار گرفته در مسیر کریدورهای شرقی استان به دلیل تضعیف روابط با استانهای همجوار نقش کمرنگی داشته و عمده
مبادلات کالا و صادرات و واردات استان از طریق مرکز استان وخطوط حمل و نقل هوایی صورت می گیرد .در مقابل روابط
محدود ایران و عراق ،دو عامل مثبت گشایش اقتصادی و توسعه صنایع نفت و گاز زمینه تقویت اقتصاد متکی به توانهای
صفحه 59 برنامه آمایش استان ایلام ـ خلاصه مطالعات
