Page 61 - پیش نویس چکیده مطالعات آمایش استان
P. 61
مهندسین مشاور شرقآیند سازمان مدیریت و برنامهریزی استان ایلام
بیرونی استان بیش از بیش تقویت شده است .در ابتدای دوره 20ساله برنامه آمایش استان با توجه به حجم بالای تقاضا برای
مبادلات کالا و مسافر از استان جهت بهرهمندی کامل از ظرفیتهای مرزی استان پایانههای موجود تقویت شده و با گذشت
زمان و تشدید این تقاضا تا 15سال آینده علاوه بر پایانه مرزی مهران ،بازارچههای مرزی در منطقه هلاله شمالی و چیلات
نیز فعال شدهاند و علاوه بر نقشآفرینی در موقعیت بازرگانی و اقتصادی استان در ماندگاری جمعیت روستاها و شهرهای
اطراف مناطق مرزی نیز کمک کرده است.
لذا با توجه و تامین اعتبار سازمانهای دولتی به ظرفیتهای توسعه استان نظیر انرژی و زیرساختها زمینه را برای جذب
سرمایه بخش خصوصی و خارجی را نیز فراهم کرده است.در نتیجه شاهد رشد سریع ساخت و سازها و واحدهای تولیدی در
شهرهای استان هستیم .توسعه زیرساختهای اقامتی و رفاهی زمینه را برای ماندگاری زائران کربلا و جذب گردشگر به استان
به دلیل برخورداری از ظرفیتهای گردشگری به ویژه طبیعتگردی استان افزایش یافته است .البته توسعه و تجهیز فرودگاه
ایلام نیز در تسهیل و جذب گردشگر موثر بوده است .طی سالهای گذشته 1397تا 1417به دلیل تغییرات اقلیمی و افزایش
خشکسالیها ،مجموعه اقداماتی به منظور حفاظت کشاورزی استان از گزند تغییرات اقلیمی انجام شده است .از جمله آنها
توسعه محصولات گلخانهای ،اصلاح الگوی کشت ،توسعه سیستمهای نوین آبیاری و افزایش کشتهای محصولات زمستانه
بوده است .در نتیجه ،الگوی کشاورزی در شهرستانهایی که مبتنی بر اقتصاد کشاورزی و دامداری بوده است نظیر ایوان،
دهلران چرداول ،آبدانان و درهشهر نسبت به گذشته تغییر کرده و دامداریهای صنعتی و نیمهصنعتی جایگزین دامداری
سنتی شده است؛ لذا چرخه تولید در مقیاس وسیع با تعداد شاغلان بیشتر برای تولید یک محصول با کیفیت و صاحب برند
فعالیت میکنند .از طرفی طرحهای تولید گلهای زینتی همچون گل نرگس و محمدی و همچنین پرورش گیاهان دارویی و
صنعتی در شهرستانهای مستعد نظیر ایوان و چرداول رونق گرفته است .در پایان دوره ،برنامه با کمک اعتبارات جذب شده
به استان ،صنایع غذایی تبدیلی و تکمیلی در فرآوردههای دامی و کشاورزی در استان توسعه یافته و ضمن ایجاد ارزش افزوده
و سودآوری ،جمعیت شاغلان بخش کشاورزی نیز افزایش یافته است .ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی تنها به کشاورزی محدود
نمیشود بلکه صنایع معدنی و دستی استان نیز توسعه یافته و با گسترش فناوری و زیرساختهای اینترنتی و مخابراتی و
گسترش کسب و کارهای مجازی ،تولیدکنندگان به ویژه گلیم و گلیم نقش برجسته ،فرش کرک و ابریشم محصولات خود را
با حذف دلالان به فروش میرسانند .نتیجه آنکه با تقویت اقتصاد بومی زمینه ماندگاری جمعیت در شهرستانهای مختلف
فراهم شده است و شهرهای استان به ویژه مهران ،دهلران ،آبدانان و درهشهر رشد و استان ایلام از سازمان فضایی نسبت ًا
متعادل برخوردار است .لذا با عنایت به توضیحات فوق ،شکلبندی سازمان فضایی استان در سناریوی اول به صورت نقشه
شماره 3خواهد بود.
نقشه -1شکل بندی سازمان فضایی استان در سناریوی اول
شکلبندی سازمانی فضایی استان در سناریوی دوم (چَمَرگاه عیلام) :در این سناریو استان ایلام در افق 20سال
آینده سختترین شرایط برای توسعه را داراست چرا که پتانسیلهای صنعتی نظیر توسعه صنایع نفت و گاز به دلیل رکود
اقتصادی متوقف شده است .در نتیجه ،مشاغل و فرصتهای اقتصادی در زمینه انرژی و صنایع وابسته در رکود است .نتیجه
آنکه سیر مهاجرت متخصصین و مهندسین بومی استان افزایش یافته است .از طرفی به دلیل کاهش روابط بین ایران و عراق
سطح روابط و مبادلات تجاری به پایینترین سطح رسیده که متعاقب آن تجارت در استان رو به افول است؛ در نتیجه،
صفحه 55 برنامه آمایش استان ایلام ـ خلاصه مطالعات