Page 53 - پیش نویس چکیده مطالعات آمایش استان
P. 53
مهندسین مشاور شرقآیند سازمان مدیریت و برنامهریزی استان ایلام
قطعیت معیار انتخاب یک پیشران بعنوان مبنای سناریو نیست بلکه آن پیشران باید در عین حال که دارای عدم قطعیت است
باید اهمیت زیادی هم داشته باشد که به این پیشرانها عدم قطعیتهای بحرانی1گفته میشود .در کنار عدم قطعیتهای
بحرانی عوامل از پیش معین نیز نقش بسیار زیادی در تدوین سناریوها دارند .این عوامل دارای عدم قطعیت بالا نیستند و
جهتگیری آن در آینده تا حد زیادی مشخص است .ترکیب این دو ،استخوانبندی سناریوها را تا حد زیادی نشان میدهد.
نتایج اهمیت و عدم قعیت پیشرانها روی نمودار عدم قطعیتهای بحرانی قرار میگیرد و بر اساس نتایج این نمودار مشخص
میشود که پیشرانها بر اساس دو معیار در چه وضعیتی قرارد ارند .در جدول زیر میزان اهمیت و میزان عدم قطعیت
پیشرانها آورده شده است .نتایج ارائه شده برگرفته از پانلهای تخصصی و پرسشنامه توزیع شده بین نخبگان استان ایلام،
کارشناسان و مدیران دستگاههای اجرایی و کارشناسان مطالعات وضع موجود آمایش استان ایلام است .فرآیند توزیع و دریافت
پرسشنامهها از سه طریق زیر صورت گرفت:
در کارگاه مشارکتی که با حضور نخبگان در تهران برگزار شد پرسشنامه بین نخبگان توزیع شد و پس از سه
هفته دریافت شد.
در فضای آنلاین ،پرسشنامه شناسایی عدم قطعیتها و اهمیت پیشرانها طراحی شده و لینک آن به نخبگان
ارسال شد.
پرسشنامههای طراحی شده در استان توزیع شده نظرات کارشناسان شهرستانها نیز دریافت شد.
بر اساس پرسشنامههای دریافتی از این سه طریق در مجموع 50پرسشنامه کامل و بی نقص دریافت شده و مبنای
تحلیلها قرار گرفت .جهت سنجش میزان اهمیت پیشرانها خروجی نرمافزار میکمک استانداردسازی شده و در مقیاس -0
1استاندارد شد .به منظور شناسایی عدم قطعیتها نیز خروجی شاخص اجماع نرمال شده و در مقیاس 1-0استاندارد شد.
بر این اساس میزان اهمیت و عدم قطعیت هر کدام از پیشرانها در جدول زیر ارائه شده است.
شاخص اجماع روشی برای اندازهگیری میزان همگرایی و همسوی نخبگان در مورد جهت تغییرات ،میزان اهمیت و یا
سایر مشخههای یک عوامل مورد بررسی است .در این روش با دریافت نظرات خبرگان در مورد عوامل و پیشرانها ،میزان
اجماع آنها در مورد جهت تغییرات آینده یک پیشران و احتمال وقوع پیشفرضهای مختلف پیشرانها را بررسی میکند .نتایج
نظرات خبرگان و فراونی امتیازها در گزینههای مختلف از طریق فرمول شاخص اجماع بررسی میشود که با توجه به تعداد
گزینهها و وضعیت طیف گزینهها عددی بین 0تا N _+حاصل میشود .هر چه عدد به صفر نزدیکتر باشد بیانگر عدم اجماع
خبرگان و هرچه بیشتر باشد بیانگر اجماع خبرگان است.
فرمول شاخص اجماع:
در تحلیل عدم قطعیتها نتیجه بررسی شاخص اجماع عددی بین 2و -2است ،هر چه مقدار عدد به صفر نزدیک باشد
میزان اجماع بر آینده آن پیشران کمتر است و در نتیجه عدم قطعیت آن بیشتر است .چنانچه عدد به 2نزدیک باشد
نشاندهنده این است که احتمال وقوع پیشفرض اول پیشران بیشتر است و اجماع در مورد وقوع پیشفرض اول وجود دارد .و
1- Critical uncertainty برنامه آمایش استان ایلام ـ خلاصه مطالعات
صفحه 47
