Page 50 - پیش نویس چکیده مطالعات آمایش استان
P. 50
مهندسین مشاور شرقآیند سازمان مدیریت و برنامهریزی استان ایلام
قرار داده و قابلیت کنترل نیروی پیشران به آسانی در اختیار برنامهریزی محلی نیست .فرآیند شناسایی و استخراج پیشران و
عوامل کلیدی ،دارای روششناسی ثابتی نیست و روشهای مختلفی برای شناسایی آن وجود دارد .این روشها عمدتاً کیفی
و مبتنی بر همافزایی دانش نخبگان است .بطور کلی اصلیترین شیوههای شناسایی پیشران ها عبارتند از (دلفی ،پانل،
مصاحبههای عمقی با نخبگان و مدیران ،پویش رسانهای ،مطالعه اسناد) .در برنامهریزی فضایی علاوه بر موارد مذکور ،مطالعات
میدانی و مشاهده مستقیم میتواند در شناسایی پیشران و عوامل کلیدی بسیار کارآمد باشد .در این مطالعات نیز از مجموعهای
از روشها نظیر برگزاری پنل ،دلفی آنی ،پویش رسانهای ،مطالعه اسناد جهت شناسایی پیشرانهای اثرگذار بر آینده استان
ایلام بهره گرفته شده است .علاوه بر این ،در شناسایی عوامل کلیدی نیز از نظرات کارشناسان و کارگروه تخصصی آمایش
استان ایلام بهره گرفته شده است همچنین از مطالعات وضعیت موجود برنامه آمایش استان که در طبق شرح خدمات در 5
فصل نخست مطالعات به تفصیل موجود است و در فصل پنجم جمعبندی آنها در قالب مهمترین روندها و مسائل راهبردی
استان ارائه گردیده است ،نیز در سطح گستردهای استفاده شده است .از آنجا که خرد جمعی در شناسایی پیشران ها یک
ضرورت محسوب می شود علاوه بر پرسشنامه دلفی آنی ،مجموعه پنلهایی در راستای شناسایی پیشرانها به میزبانی سازمان
مدیریت و برنامهریزی استان ایلام و دعوت نمایندگان سازمانها و نخبگان استان برگزار گردید .لازم به توضیح است علاوه بر
پنلهای برگزار شده در استان ایلام کارگاه مشارکتی نخبگان مقیم تهران نیز با حضور نخبگان و صاحبنظران استان ایلام در
تهران برگزار گردید.
بنابراین ،با استناد به مطالعات انجام شده (و استفاده از روشهای فوق) پیشرانهای اثرگذار بر آینده استان به تفکیک
محورهای موضوعی تعریف شده در شرح خدمات (اقتصادی ،انرژی ،حمل و نقل و ارتباطات ،جمعیت و مهاجرت ،اجتماعی و
فرهنگی ،سکونتگاهی ،سیاسی -اداری و زیستمحیطی) در زیر ارائه شده است .باید اشاره نمود که شدت تاثیرگذاری
پیشرانهای شناسایی شده و احتمال وقوع آنها برای ترسیم آینده استان حائز اهمیت میباشند .چراکه شدت و اهمیت
اثرگذاری پیشرانها از یکدیگر متفاوت است و برای انتخاب محورهای سناریوها انتخاب مهمترین پیشرانها ضروری است.
علاوه بر آن جهت تغییرات آینده بسیاری از پیشرانها مشخص نیست و پیشفرضهای متفاوتی برای وقوع هر یک از پیشرانها
وجود دارد که دو پیش فرض مثبت (اثرگذاری مثبت بر استان ایلام) و پیش فرض منفی (پیامد منفی بر استان ایلام) برای
هر یک از پیشرانها در جدول نشان داده شده است.
جدول -11پیشرانهای توسعه فضایی استان ایلام
حالتهای ممکن پیشران
رویداد اربعین و جریان زوار به تقویت جریان اربعین و افزایش زوار 1
2
تضعیف جریان اربعین و کاهش زوار کشور عراق 3
4
اثرات توسعه صنایع نفت و گاز در نشت اثرات توسعه صنایع نفت و گاز در استان و اثرات مثبت آن 5
خروج عواید حاصل از توسعه نفت و گاز در استان و اثرات منفی آن استان
اجرای کامل طرح و موفقیت آن اجرای طرح گرمسیری
شکست طرح و تاثیرگذاری ناچیز بر توسعه استان
اتصال استان به شبکه ریلی کشور و پیوند به شبکه ریلی عراق اتصال استان به شبکه ریلی
عدم اجرای طرح اتصال استان به شبکه ریلی کشور سراسری
وضعیت اقتصادی کشور گشایش و رشد اقتصادی و افزایش اعتبارات استان
صفحه 44 برنامه آمایش استان ایلام ـ خلاصه مطالعات