Page 11 - پیش نویس چکیده مطالعات آمایش استان
P. 11
مهندسین مشاور شرقآیند سازمان مدیریت و برنامهریزی استان ایلام
مرحله ورودی :در این مرحله ابتدا بر اساس مطالعات وضع موجود در بخشهای مختلف ،اقتصادی ،اجتماعی ،محیط
زیستی ،نظام سکونتگاهی و ....ساختار بخشی کل استان ایلام و سازمان فضایی آن تحلیل و تبیین میشود .در این بخش
سعی برشناسایی عوامل و روندهای اثرگذار بر وضع موجود استان و نیز شناسایی پیشرانهای اثر گذار بر آینده استان است.
در کنار بررسی داده و ارقام آماری و ترسیم و تحلیل نقشه ها ،از نظرات نخبگان و ذینفعان محلی به منظور شناسایی
پیشرانهای اثرگذار بر آینده استان بهرهگیری میشود .نتیجه این مرحله تبیین سازمان فضایی وضع موجود و شناسایی
پیشرانها و عوامل شکلدهی به وضع موجود و آیند استان است.
مرحله آیندهنگاری :این مرحله شامل شناسایی آینده های مطلوب و محتمل است و سه گام اصلی دارد -1 :شناسایی
وتبین آیندههای محتمل (سناریوهای سازمان فضایی) پیش روی آینده استان و -2طراحی شکلبندی کلان نظام وسازمان
فضایی مطلوب توسعه استان در افق 20ساله؛ در گام شناسایی که سناریوهای توسعه فضایی آینده است ابتدا روندها و
پیشرانهای شناسایی شده در مرحله ورودی بر اساس روش تحلیل برهمگذر پیشرانها تحلیل و ارزیابی شده و میزان عدم
قطعیت پیشرانها سنجیده میشود .پس از بررسی میزان اهمیت و عدم قطعیت پیشرانها ،عدم قطعیتهای بحرانی شکلدهی
به سازمان فضایی آتی استان شناسایی شده و پیشفرض ها و منطق سناریوهای توسعه فضایی استان تبیین میشود .در این
مرحله تبیین اثرات فضایی پیشرانها و ارتباط بین پیشرانهای کلان ملی/جهانی با سازمان فضایی دارای اهمیت بسیار زیادی
است که با بهره گیری از روشهای ترکیبی آیندهنگاری و سامانه اطلاعات جغرافیایی این امر میسر می گردد .در گام شناسایی
آینده مطلوب و یا طراحی شکلبندی کلان سازمان فضایی بر اساس ارزشهای بنیادین و نقش ها و تخصصها ،مهمترین
ارزشهای ذینفعان و نقشها و تخصصهای استان بر اساس اسناد فرادست ،مطالعات وضع موجود و خواست ذینفعان بررسی
میشود و بر اساس آنچه که بعنوان ایدهآل ذینفعان عنوان میشود ،الگوی بهینه سازمان فضایی (سازمان فضایی مطلوب)
طراحی و ارائه میشود.
مرحله سوم (خروجی) :این مرحله خود مشتمل بردو گام است -1 :شناسایی وانتخاب راهبردهای پابرجا در همه سناریو
-2ارائه طرح و برنامه آمایش سرزمین؛ در گام اول این مرحله ابتدا راهبردهای متناسب با هرکدام از سناریوهای شکلبندی
سازمان فضایی بر اساس میزان اختلاف بین سازمان فضایی مطلوب و سناریوی موجود ارائه شده و مجموعهای از راهبردهای
توسعه فضایی جهت رفع این اختلافات ارائه میشود .پس ارائه لیست اولیه از راهبردها ،میزان کارایی هر کدام از راهبردها در
سناریوهای مختلف سنجیده میشود و راهبردهایی که دارای بیشترین کاربرد در بیشترین سناریوها هستند بعنوان راهبرد
پابرجا گزیده میشوند.پس از انتخاب راهبردهای پابرجا ،سیاستهای متناسب با راهبردها در بخشهای مختلف فضای استان
ارائه میشود .بدین ترتیب لیستی از سیاستهای بخشی و فرابخشی در پهنه مختلف استان ارائه میشود تا مشخص کننده
طرحها و برنامه های توسعه آتی استان باشد .در نهایت بعد از مشخص شدن سیاستهای کلی استان ،طرحها برنامههای
پیشنهادی پیشنهاد میشود.
مرحله کنترل :با توجه به تغییرات سریع در محیط برنامهریزی و خصوصا در کلان شهرها و مناطق کلانشهری ،طراحی
سامانه مدیریتی به منظور هدایت هوشمندانه ،راهبردها متناسب با تغییرات و نیز سنجش میزان دستیابی به اهداف بنیادین
در راستای رسیدن به چشمانداز مطلوب ضروری است .لذا پیشبینی و تدارک این مرحله به منظور طراحی ساختار مدریتی
و ارائه شاخصها و سامانه پایش تغییرات و اقدامات در نظر گرفته شده است .در این مرحله متناسب با تغییرات پیش رو در
صفحه 9 برنامه آمایش استان ایلام ـ خلاصه مطالعات