Page 7 - فصلنامه اقتصاد و برنامه ریزی ( شماره یازدهم)
P. 7
7 هیرشن
تق ف
ییزر مهنابر و داص ا ق ا 11 هرامش
ملایا ناتسا یزیر همانرب و تیریدم نامزاس یلخاد همان لصف
ناتسمز
1398
هک دوش ینامزاس دنمدوس یاهدمایپ رگید هب رجنم دناوت یم ،نآ هب هجوت تروص رد همدقم -1
نامزاس یاتسار رد دایز شلات هب لیم ،ینامزاس یاه فده رواب و شریذپ یانعم هب
نورد رد هورگ ای نامزاس ره تیقفوم هک تسین یدیدرت چیه
دهعت .)130 :1389 ،ناراکمه و یرابخا تاداس( تسا نامزاس رد ندنام هب لیم و
،دراد یگتسب نامزاس ربهر یگتسیاش هب یدایز دح ات نامزاس
نییعت لماوع نیرت مهم زا یکی ناونع هب ،دهعت عاونا زا یکی هباثم هب هک یا هفرح
ات دنشوک یم و دنا لوحت داجیا یپ رد هراومه ،قفوم ناربهر
)2 :1394 ،ناراکمه و ینسح( دوش یم هتفرگ رظن رد درف یراک یاهراتفر هدننک
ات دننک یم شزیگنا داجیا دوخ نانکراک رد ،دنربب ار هدافتسا نیرتشیب اه تیقفوم زا
زا هک تسا یفطاع یا هفرح دهعت داعبا نیا زا یکی ،تسا یفلتخم داعبا یاراد دوخ
شفادها تهج رد ار نامزاس و دننک یم حلاصا ار تاهابتشا ،دنربب لااب ار دوخ یهدزاب
زا .دیآ یم دوجو هب یا هفرح یاه تراهم هعسوت زا ای تبثم یا هفرح براجت قیرط
و دادعتسا ات تسا مزلا ناریدم .)56 :1393 ،ناراکمه و یرهاط(دنهد یم قوس
تلود تارییغت لیلد هب یتلود یاه نامزاس رد یلنسرپ و یتیریدم تارییغت هک اجنآ
قوس لااب یهدزاب یوس هب یربهر بسانم کبس باختنا اب ار دوخ نانکراک ییاناوت
یورین و تسا تدم هاتوک رتشیب اه نامزاس نیا رد یزیر همانرب ،تسا دایز رایسب
نیرت مک اب ات دنشوک یم توافتم یاه شور اب فده نیا هب ندیسر یارب و دنهد
فلتخم یاه هدر رد یپ رد یپ و موادم تارییغت لیلد هب اه نامزاس نیا یناسنا یاه
یشخبرثا و ییاراک و دنربب ار دوجوم تاناکما زا هرهب نیرتهب نامز لقادح رد هنیزه
...و ینامزاس دهعت ،یلغش ءاقترا ،تدمدنلب یزیر-همانرب یارب مزلا هزیگنا زا ینامزاس
-هطبار یربهر اه کبس و اه شور نیا زا یکی .دنزاس هنیهب نکمم دح ات ار نامزاس
جیاتن هب رجنم نامزاس هب نانآ دهعت رد نانکراک تبثم شرگن ،دنتسین رادروخرب
دوبهب اب و هتشاد نانکراک شرگن و یا هفرحدهعت رب یمهم ریثأت هک دشاب یم رادم
تیاضر ،یرو هرهب ،یلغش شدرگ ،ینیبدب ،ضراعت ریظن ینامزاس یاهریغتم رد یمهم
و غوزآ( دشاب یرو هرهب دوبهب و ءاقترا تهج رد رثوم یماگ دناوت یم نآ درکلمع
شزرا و فادها اب لااب یا هفرح دهعت یاراد نانکراک .دوش یم نآ ریاظن و نایرتشم
دناوت یم شیوخ ی هفرح و نامزاس هب نانکراک دهعت هب هجوت .)2 :1395 ،ناراکمه
نامزاس تیقفوم ثعاب و دنهد یم اقترا ار ینامزاس درکلمع و هدش نیجع نامزاس یاه
.)1394 ،ناراکمه و یریش(دوش یا هفرح هتبلا و ینامزاس دنمدوس یاهدمایپ هب رجنم
دنناوت یم نامزاس یربهر شقن رد ناریدم هزورما .دنوش یم یتباقر تیزم بسک رد
ادــیپ هعماج کی راتخاس رد یعیسو و لااو هاگیاج اـــه نامزاس ،ینونک یایند رد
اه شور نیا زا یکی .دننک باختنا یناسنا یورین تیاده رد ار یتوافتم یاه کبس
.تسا مزلا و مهم یرما دمآراک و ملاس یاه نامزاس نتشاد لیلد نیمه هب .دنا هدرک
شرگن و یلغش تیاضر رب یدایز ریثأت هک دشاب یم رادم هطبار یربهر ،اه کبس و
یاه شهوژپ رد و تسا رثؤم اه نامزاس یرو هرهب و تیقفوم رد هک یدراوم زا یکی
یرو هرهب ءاقترا تهج رد رثؤم یماگ دناوت یم نانآ درکلمع دوبهب اب و هتشاد نانکراک
هک تسا شیوخ ی هفرح و نامزاس هب نانکراک دهعت ،هتفرگ رارق هجوت دروم یدایز
.)1395 ،ناراکمه و غوزآ( دشاب
دهعت و بسانم یربهر کبس نیاربانب .دنراد یداصتقا کرحت و ییایوپ و یغلابا یاه :لماش قیقحت نیا یاه هیضرف و تلااوس ،فادها ساسا نیا رب
ریثأت تحت ار ینامزاس راتفر مهم یاهریغتم ریاس دناوت یم نانکراک یلااب یا هفرح نانکراک یفطاع یا هفرح دهعت رب رادم هطبار یربهر کبس ریثأت یسررب :فده -
.دهد رارق .ملایا رهش یتلود یاه نامزاس لغاش
میهافم و فیراعت ،یرظن تایبدا -1-2 لغاش نانکراک یفطاع یا هفرح دهعت رب رادم هطبار یربهر کبس ایآ :لاوس -
نایب تیریدم ای یربهر تیعضو رصانع نیرت مهم زا یکی ناونع هب :یربهر کبس ؟دراد ریثأت ملایا رهش یتلود یاه نامزاس
،دنک راتفر ینیعم تیعضو رد ربهر ای ریدم هنوگچ هک تسین نیا روظنم و تسا هدش نامزاس لغاش نانکراک یفطاع یا هفرح دهعت رب رادم هطبار یربهر کبس :هیضرف -
کرد ار یو راتفر شناتسدریز هژیو هب نارگید هنوگچ هـــک تسا نآ دوــصقم هکلب .دراد ریثأت ملایا رهش یتلود یاه
هلیسو هب هک یتروص هب درف رادیاپ یراتفر یاهوگلا ناونع هب عقاد رد و دننک یم قیقحت ترورض و تیمها -1-1
.)1380 ،دراچنلاب و یسره( تسا هدش فیرعت ،دوش یم هظحلام نارگید یدهعت رگناشن ،دریگ یم تروص یرگید لابق رد صاخ یتیعقوم رد هک یراتفر ره
اب ،ربهر دراد لامتحا هک یا هزادنا و دح زا تسا ترابع :رادم هطبار یربهر کبس دوخ موهفم و ینعم یناسنا یاهراتفر ،دهعت نودب .دراد نارگید لابق رد درف هک تسا
هدافتسا يارب ،ناتسدریز هب تصرف نداد و تیلوئسم ضیوفت ،طابترا يراجم ندوشگ دوجو همه رد هک تسا یناسنا یاه یگژیو زا یکی دهعت نیاربانب ،دنهد یم تسد زا ار
يصخش طباور دوخ )ناتسدریز( هورگ ياضعا و دوخ نایم ،ناش هوقلاب ياه يیاناوت زا دهعت .)57 :1392 ،ناراکمه و یدارم(دنتسین دنبیاپ نآ هب هزادنا کی هب همه اما دراد
صخشم لباقتم دامتعا و يتسود ،يفطاع يعامتجا تیامح اب راتفر نیا و دنک رارقرب ،یناسنا یورین و تسا یناسنا یورین هزوح رد راذگریثأت و مهم ثحابم زا یکی یلغش
تسا یزرم و دح رادم هطبار یربهر کبس .)62 :1393 ،داژن نامیلس( دوش يم یزیر همانرب یلوتم یاه نامزاس رد هک دوش یم بوسحم نامزاس داد نورد نیرت-مهم
تصرف نداد و تیلوئسم ضیوفت ،طابترا یراجم ندوشگ هلیسو هب ربهر کی هک مامت رد اریز ،دراد یا هژیو تیمها ناسنا ،ملایا رهش یتلود یاه نامزاس لثم روشک رد
هطبار هورگ یاضعا و دوخ نایم هوقلاب یاه ییاناوت زا یریگ هرهب یارب ناتسدریز هب رد یا هژیو تیمها یا هفرح دهعت .دنراد شقن یزیر هجدوب و یزیر همانرب لحارم
دامتعا و یتسود ،یفطاع ،یعامتجا تیامح اب راتفر نیا .دنک یم رارقرب یصخش ریغتم نیا هک تسا نآ تیمها نیا لیلد .دراد ینامزاس راتفر و یناسنا عبانم تیریدم
.)85 ص :1384 ،دنب هقلاع همجرت ،دراچنلاب و یسره( دوش یم صخشم هب روضح رد ریخأت ،لغش کرت ریظن ،هدنیآ رد ینامزاس یاهراتفر ینیب شیپ تهج
نامزاس و درف یفطاع یگتسبلد زا یا هجرد هب یفطاع دهعت :یفطاع یا هفرح دهعت دناوت یم ...و یرو هرهب ،یلغش تیاضر ،راک رد تبیغ ،یراک مک ،راک لحم رد عقوم
یناجیه ساسحا ناونع هب یفطاع دهعت رگید ترابع هب ،دنک یم هراشا نآ فادها و ار یدب رایسب تاعبت ،نییاپ یا هفرح دهعت نیاربانب .)146 :1393 ،یزورون( دشاب رثؤم
ترابع هب .دنک یم هراشا نآ اب یزاس دننامه ،نامزاس هب یگتسباو یارب نانکراک رادم هطبار یربهر یراتفر یوگلا نایم نیا رد .تشاد دهاوخ هارمه هب نامزاس یارب
و نامزاس هب یگتسباو یارب نانکراک یناجیه ساسحا ناونع هب یفطاع دهعت رگید نازیم و دوش یم نانکراک رد یوق شزیگنا و هیحور ندمآ دوجوب ثعاب نامزاس ره رد
یفطاع دهعت اب دارفا .تسا هدش یزاس موهفم نامزاس رد یریگرد و نآ اب یزاسدننامه ود زا قیقحت نیا ترورض .دهد یم شیازفا شیوخ هفرح و لغش زا ار اه نآ تیاضر
عراز(دنشاب نامزاس وضع دنراد تسود اریز دننام یم یقاب نامزاس مادختسا رد یوق هکنیا مود و قیقحت عوضوم صوصخ رد یتاقیقحت لأخ لوا :تسا هجوت لباق هبنج
.)1392،هنحش یرو هرهب اب یتلود یاه نامزاس .تسا یتلود یاه نامزاس یور رب عوضوم نیا زکرمت
تسایس ققحت ،یزیر همانرب ماظن رد یمهم شقن یفرط زا و دنشاب یم هجاوم نییاپ
